4 Haziran 2024 Salı

Roma Siyasi Tarihi Kronolojisi

 

MÖ 753

Roma kentinin kuruluşu.

MÖ 753-616

Romulus, Numa, Pompilius, Tullus Hostilius ve Ancus Marcius'un krallıkları. Pleb ve Patricii sınıflarının ortaya çıkması

MÖ 616-510

Tarquinius Priscus, Tullius, Superbus'un krallıkları. Etrüsklü krallar. Bu dönemde iskan ve bayındırlık faaliyetleri başlamıştır.

MÖ 509 / 8

Cumhuriyet yönetiminin kurulması.

MÖ 494

Pleblerin grevi, yurttaşlık haklarının genişletilmesini istediler. Concilium Plebis'in oluşturulması

MÖ 451

On iki levha kanunları

MÖ 447

Patriciilerin Pleb meclislerine girmesi. Pleb grevi sona erer. Pleblerin borçları silinir. Tribunus ve aedilislik gibi mevkiler onlara tahsil edilir.

MÖ 443

Censor ünvanlı mevkin oluşturulması.

MÖ 387

Keltler Roma'yı yağmalar

MÖ 343 - 341

I.Samnit Savaşı. İki taraf da galip gelememiştir.

MÖ 340 - 398

Latin ayaklanması. Latinlerin eşitlik isteği. Roma kazanır.

MÖ 327 - 304

II. Samnit Savaşı. Roma lehine barış imzalanmıştır.

MÖ 298 - 290

III. Samnit Savaşı. Samnitler İtalya'nın hakimiyeti için Etrüsk, Galler, Lucan ve Umbralar ile ittifak oluşturur. Roma kazanır. Adriyatik Denizi'ne kadar sınırları genişler.

MÖ 280 - 272

Roma - Tarentum Savaşı. Epiros kralının desteği. Roma kazanır. Güney İtalya'nın egemenliği

MÖ 264 - 241

I.Kartaca Savaşı. Messana krizi. Roma Agrigentium kentini ele geçirir, deniz savaşı kazanılır. Roma ordusu Afrika'ya çıkar ve geri püskürtülür. Lilybaeum açıklarında ikinci deniz zaferi. Sicilya Eyaleti kurulur.

MÖ 218 - 201

II. Kartaca Savaşı. Hannibal'in İtalya'ya girmesi. Maximus'un yıldırma taktiği, Varro'nun yenilgisi. Roma Kartaca'ya yürür. Scipio ile Hannibal'in Zama'da karşılaşması. Kartaca yenilir. Ağır antlaşma imzalanır. Roma Batı Karadeniz Bölgesi'nin hakimi olur.

MÖ 215 - 205

1.Makedonya Savaşı. Roma Pergamon, Atina, Aitolia Birliği ile ittifak yapar. Makedonlar Aitolia'ya karşı zafer kazanır. Roma llyria'daki toprakların bir kısmını Makedonya'ya verir.

MÖ 200 -197

II. Makedonya Savaşı. V.Philippos'un Ptolemaioslar'ın Trakia kıyılarındaki topraklarını ele geçirmesi. Pergamon ve Rodos Roma'dan yardım ister. Roma ordusu IlIyria'danYunanistan'a ilerler. Roma kazanır.

MÖ 197

İspanya'da iki ayrı eyalet oluşturulur.

MÖ 192 -188

Roma-Selevkos Savaşı. Selevkoslar'ın Yunanistan'a girişi. Antiokhos yenilir. Roma Anadolu'ya geçer. Magnesia Savaşı. Roma galip gelir.

MÖ 188

Apameia Antlaşması. Antiokhos Toroslar'ın gerisine çekilir. Savaş gemilerinin bir kısmını Roma'ya bırakır. Terkettiği topraklar Pergamon ve Rodos arasında paylaşılacak.

MÖ 171 -168

III.Makedonya Savaşı. Pergamon'un şikayeti. Roma galip. Vasal krallık statüsü.

MÖ 149 -146

III. Kartaca Savaşı. Kartaca-Numidia Savaşı. Kartaca kenti kuşatılır. Tamamen tahrip edilir. Afrika Eyaleti'nin kurulması.

MÖ 133

Attalos Pergamon topraklarını vasiyet ile Roma'ya bırakır. Aristonikos İsyanı. Asia Eyaleti'nin kurulması. Gracchus'un reform hareketi

MÖ 123

Sempronius Gracchus abisinin reformlarını hayata geçirir.

MÖ 111 -107

lugurta Savaşı, lugurta yenilir

MÖ 104

Germanlara karşı başarı sağlanır. Marius'un askeri reformları. Proletarii askere

alınır. Cohortes sistemi kurulur.

 

MÖ 91-88

Müttefikler Savaşı. Müttefik kentlerin yurttaşlık talebi. Müttefikler yenilir ancakyurttaşlık verilir.

MÖ 88 - 85

1.Mithridates Savaşı. Mithridates Asia'ya saldırır 80.000 Romalıyı öldürür. Sulla'nn zaferi. Mithridates işgal ettiği yerlerden çekilir.

MÖ 83-81

II. Mithridates Savaşı. Murena'nın ordusu Pontos'da bozguna uğradı.

MÖ 82 - 78

Sulla diktatörlüğü. Sulla'nın reformları. Anayasa aristokratların lehine düzenlenir. Senato'ya veto hakkı verir, senatör sayısı 600'e çıkarılır. Questorlarin sayısı 10'a çıkarılır. Censorluğu kaldırır.

MÖ 74

Bithynia vasiyetle Roma'ya bırakılır.

MÖ 74 - 62

III. Mithridates Savaşı. Mithridates Bithynia'yı işgal eder. Roma kazanır. Pontos Roma kontrolüne girer. Pompeius Mithridates'i Pontos'u terk etmeye zorlar.

MÖ 70

Popmeius consullüğe seçilir. Sulla anayasasını değiştirir. Tribunusluğu daha çekici hale getirir. Censorlük yeniden yürürlüğe girer.

MÖ 67

Lex Gabinia kanunu çıkar. Korsanlara karşı savaş.

MÖ 63

Syria ve Filistin toprakları Roma'ya katıldı. Catilina olayı.

MÖ 59 - 53

1. Triumvirlik. Caesar, Pompeius, Crassus.

MÖ 58 - 50

Gallia'nın fethi gerçekleşir.

MÖ 56

Crassus'un Parthlar ile mücadelesi.

MÖ 49

Caesar ordusuyla Roma'ya girer.

MÖ 48

Pharnakos Savaşı. Caesar savaşı kazanır.

MÖ 47

Roma - Bosporos Savaşı. Caesar Tokat'ta galip gelir.

MÖ 44

Caesar yaşam boyu diktatör seçilir. Roma'da imar faaliyeti başlatır. Senatus üyelerinin sayısı 900'e çıkarılır. Mısır takvimi kabul edilir.Anadolu'da ilk koloniler kurulur.

MÖ 43 - 38

11.Triumvirlik. Octavianus, Antonius ve Lepidus.

MÖ 42

Philippi Savaşı. Brutus ve Cassius yenilir.

MÖ 40

Antonius ile Octavianus'un arası açılır. Octavianus Perusia'yı kuşatır. Antonius teslim olur. Onu affeder. Antonius Cleopatra'nın yanına gider. Tekrar karşı karşıya gelirler. Yapılan antlaşmada Antonius doğunun Octavianus batının, Lepidus K.Afrika'nın hâkimi olur.

MÖ 37-33

Triumvirlik yenilenir.

MÖ 31

Actium Savaşı. Octavianus kazanır.

MÖ 27

Principatus - İmparatorluk Döneminin Başlaması

MÖ 25

Galatia Roma eyaleti yapıldı

MÖ 24

Arabia Roma'ya bağlandı.

MÖ 14

Bosporos Krallığı vasal krallık oldu.

MÖ 9

Teutoburg yenilgisi.

MS 14

Augustus'un ölümü.

MS 14-37

Tiberius

MS 14

Augustus tanrılaştırılır

MS 14-16

Germania Seferi

MS 17

Kappadokia ve Kommagene eyalet yapıldı, Kilikia Syria ile birleştirildi.

MS 37-41

Caligula

MS 39

Germania ve Gallia Seferleri

MS 41-54

Cladius

MS 42

Muretania Roma'ya katılır

MS 43

Britannia Roma'ya katılır. Lykia Roma eyaleti olur.

MS 44

ludaea Roma eyaleti olur

MS 46

Trakya eyalet olur.

MS 54-68

Nero

MS 64

Roma yangını

MS 55 - 63

Armenia ve Parthia'ya sefer.

MS 61

Briton isyanı bastırılır

MS 65

Yahudi İsyanı patlak verir.

MS 68

Gallia ve Hispania ayaklanması. 1 ulius-Cladius Hanedanlığının sonu.

MS 69

Dört İmparatorlar Yılı. Galba, Otho, Vitellius, Vespasianus.

MS 69 - 79

Vespasianus.

MS 70

Titus Yahudi İsyanı'nı bastırır.

MS 79 - 81

Titus

MS 79

Vezüv'ün patlaması. Pompeii, Herculaneum ve Stabiae lavlar altında kalır.

MS 80

Veba salgını.

MS 81-96

Domitianus

MS 83

Germania'da ayaklanan Chatti kabilesine karşı başarı kazanlıldı.

MS 85

Daclarla mücadele. Antlaşma sonucunda Daclar'a yıllık haraç ödenmeye başlandı.

MS 96-98

Nerva

MS 98-117

Traianus

MS 101 -102

Dacia seferi. Başarı sağlandı. Bölgeye Roma garnizonu yerleştirdi.

MS 105 -106

İkinci Dacia seferi. Daclar eyalet haline getirildi.

MS 115 -116

Doğu seferi. Seleukeia, Ktesiphon ve Babylon Romalılar'a geçti.

MS 117 -138

Hadrianus

MS 117

Traianus'un fethettiği yerler yerel krallıklara verildi.

MS 118

Kuzeydeki hareketlenmelerin giderilmesi.

MS 121 -133

Hadrianus'un yolculuğu

MS 133/4

11.Yahudi İsyanı. İsyan bastırıldı. Evlatlık imparatorlar döneminin sonu.

MS 138 -161

Antoninus Pius

MS 148

Roma'nın kuruluşunun 900. Yılı kutlanır.

MS 161 -180 MS 161 -169

Marcus Aurelius Lucius Verus

MS 162 -163

Armenia'nın başkenti ve Seleukia'ya girilir.

MS 168

Germania Seferi

MS 169

II.Germania Seferi

MS 175 -177

Syria'da isyan eden Cassius'u bastırır.

MS 180 -193

Commodus

MS 190

Roma'daki kıtlığın doruğa ulaşması.

MS 192

Commodus öldürülür. Antoninler'in sonu.

MS 395

İmparatorluğun ikiye bölünmesi

MS 476

Batı Roma'nın yıkılışı

 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder