 |
| https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8f/%C2%A1No_pasar%C3%A1n%21_Madrid.jpg |
 |
| Dolores İbarruri "La Pasionaria" (tutku çiçeği) takma adıyla da anılır. http://www.mve2gm.es/paises/bando-aliado/u-r-s-s-/personalidades/ |
Verdun'de Almanlara karşı I. Dünya Savaşının direniş çağrısı olan "Geçemeyecekler!" sözünün İspanyolcası, İbarruri'nin bu konuşmasından sonra bütün ülkelerin antifaşistlerinin direniş simgesi haline geldi.
 |
| http://www.tercerainformacion.es/articulo/memoria-historica/2016/07/19/80-anos-guerra-civil-espanola-o-guerra-revolucionaria |
Francico Mora ve Garda Ouejido 'nun 1881'de Enternasyonal'in İspanyol Federasyonu'nun dağılmasından istifade edip dağılan kimi işçi gruplarını lglesias'ın matbaacılar sendikasına ekleyerek kurdukları bu yeni sosyalist sendikanın önünde en önemli engel anarşistlerdi.
İspanyol işçi sınıfı Avrupa'nın diğer ülkelerdeki sınıfdaşlarının tersine sosyalizme pek yüz vermiyor eski gözağrısı anarşizmden kopmuyordu.
UGT'nin uzun süre böyle ağır gelişmesinde ülkenin kimi gerçeklerinin belirleyici olduğu açıktı. UGT klasik bir sendika olarak legal koşullardan yararlanan barışçıl bir ekonomik mücadeleyi hedefliyordu, ülkede legal imkan diye bir şey yoktu; Avrupa sendikaları gibi düzenli bir bürokrasisi olsun istiyor, cüzi bir üyelik ücreti alıyor, grev fonu tutuyordu; ama cüzi bir ücret bile yoksulluğun son sınırındaki İspanyol proletaryasına ağır geliyor, işçiler, giriş ücreti almayan, grev fonu ile ilgisi olmayan anarşist
sendikaları tercih ediyordu.
UGT 1899'da İspanyol-ABD savaşının sonucunda rejimin girdiği sarsıntı sayesinde siyasal baskıların zorunlu olarak gevşemesinden faydalanarak biraz gelişmeyi başardı. Üye sayısındaki nispi artışla cesaretlenen sendika, giriştiği grevlerle Bilbao ve Madrid'te daha da yaygınlaştı. Bilbao'da dökümhanelerde ortaya çıkan nüve, kısa sürede komşu Asturias maden bölgesine de sıçradı. 1909'da Semana Tragica'ya yol açan grevlere UGT'nin de katılması sendikanın üstündeki reformizm gölgesini kırmalarına neden olunca gelişim biraz daha hızlandı. 1911'de UGT öyle hızlı gelişti ki bir an CNT silinecek sanıldı. Ancak 1917'den sonra gelen gerici baskı dönemi dengeyi tersine çevirdi.
... iç savaş başladığında Asturias ile Madrid çevresinde UGT, Katalonya'da ve Endülüs'te CNT
güçlüydü. Aynı şekilde Katalonya dışında anarşistler daha çok tarım ve inşaat işçilerini örgütlenmişken, UGT imalat sanayiinde ve madenlerde kuvvetliydi.
**CNT (Confederacion Nacional de Trabajo) 1910'da kurulan Anarişt sendikalar konfedersyonu.
Yüzyılın başında [19.yüzyıl] geleneksel anarşizme Fransız devrimci sendikalizminden türeyen anarkosendikalist akım da rakip olarak doğdu. İspanyol anarşistleri geleneksel anarşizmin favori toplumsal sınıfı köylülüğe uygun mücadele araçlarından daha farklı yaklaşımları temsil bu gelişmeye beklenilenin tersine olumlu bir yaklaşım sergilediler.
Beklenilenin tersine, çünkü o zamana dek İspanyol anarşizmini simgeleyecek bir tip seçilmesi gerekse kızgın Endülüslü bir köylü anarşist en uygunu olurdu.
Buna rağmen yüzyılın başından itibaren İspanyol anarşizmi kişilik değiştirdi artık simge sanayi işçisi bir Katalon anarşistiydi.
Bu gelişmeyi Barselona'ya göçen çok sayıda Endülüs köylüsünün işçileşmesine bağlayanlar var ama bir şekilde anarkosendikalizm tüm Avrupa'da en iyi ispanya'da tuttu..
Böylece 1902'de geniş bir sendikal örgütün ön biçimine dönüşmesi düşünülen Solidaridad Obrero kuruldu. Kısa sürede örgüt tüm Katalonya'ya yayıldı .
Ancak Mauro'nun muhafazakar hükümetinin baskı politikası diğer olumsuz koşullarla birleşince hareket kesintiye uğradi. Gelişme durdu denilirken yine Mauro'nun politikası ve cumhuriyetçi radikal Leroux'un sahtekar radikalizminin beraberce işçileri kışkırtması sonucu, Barselona'da 1909 grevi ve Trajik Hafta oldu. Ünlü anarşizan pedagog Ferrer'in haksız idamının doğurduğu hıncın verdiği güç harekete yeni bir hız verdi. Böylece Solidaridad Obrero başlayan atılım 1910'da Confederacion Nacional de Trabajo (CNT)'nun kuruluşuyla amacına erişti.
 |
| http://ondaexpansiva.net/la-semana-tragica-la-cultura-insureccional-hispana-hasta-1909/ Barselona'da Barikatlar. 1909 |
İspanya'da Cumhuriyetçiler ile Sol için faşizmle eşdeğer olan CEDA'nın hükümette yer almasına karşı 5 Ekim 1934'te ülkenin bütün büyük kentlerinde grevler patlak verdi. Bunların ardından Katalonya'da bir federal cumhuriyet ilan edildi. Oviedo maden bölgesinde işçiler hükümete orduya ve kapitalist düzene karşı bir ayaklanma başlattılar. Grevlerin bastırılmasına ve Katolanya'daki cumhuriyete kısa zamanda son verilmesine karşın Asturias'daki ayaklanma, coğrafi koşulların da elverişliliği dolayısıyla yayıldı ve bir devrimci komünün kurulmasına kadar vardı. UGT, CNT ve Komünist Partisi ile Troçkistlerin işbirliği ile yürüyen ayaklanma hükümetin savaş hali ve sansür ilan etmesi dolayısıyla kamuoyundan gizli bir biçimde ye inanılmaz bir vahşetle bastırıldı. Binden fazla işçi vurularak ve işkence ile öldürüldü. Ayaklanmayı bastırmakla görevlendirilen Franco, ispanya sağının dikkatlerini bu ayaklanmada güvenilir bir devrim düşmanı olarak üzerinde topladı. Resimde ayaklanmadan sonra teslim alınan Asturiaslı madenciler kurşuna dizilmeye götürülürken.
 |
| http://www.manuelgago.org/blog/index.php/2010/04/05/unha-comida-de-fuxidos-en-casa-juanin/ |
ayrıca bkz.
https://www.youtube.com/watch?v=TF031Inbjo4 (Trajik Hafta'yla ilgili video. Arşiv filmi ve fotoğraflarının yanı sıra kurgu filmlerden de sahneler kullanılmış.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder