İttihat ve Terakki Hükumetleri Hakkında Soruşturma (1918)

Sait Halim ve Talât Paşa Kabinelerinin aşağıda yazılı nedenlerden dolayı Yüce Divan’a gönderilmelerini öneririm:

1. Nedensiz ve vakitsiz savaşa girmeleri;

2. Savaş ilânının gerçek nedenleri ile hangi koşullarda ve nasıl yapıldığı hakkında Genel Meclis’e gerçeklere uymayan demeçler vermeleri;

3. Seferberlikten sonra ve savaş ilânından önce İtilâf Hükümetleri tarafından yapılan şerefli ve yararlı önerileri reddetmesi ve Almanya’dan herhangi bir güvence ve zaman almaksızın ve yararlı bir karşılık elde etmeksizin savaşa sürüklenmesi;

4. Savaşın bilgisiz ve hedefi olmayan ellere bırakılarak her cephede savaş bilimlerinin kabul edemeyeceği delice hareketlerin olmasına ve sırf dar ve kişisel çıkarlar uğrunda ulusun yaşam gücünün gaspına ve gereksiz yere harcanmasına arka çıkması;

8. Savaşın ortaya çıkardığı zorluklar karşısında halkın sıkıntılarını hafifletmeye çalışacağı yerde, birtakım özel ve tüzel kişilerin servet elde etmelerini sağlayan vurgunculuk ve yetkeyi kötüye kullanma yollarına saparak ülkenin ekonomisini batırması;

9. Hiç gerekçesiz ve herhangi bir kanuna dayanmadan siyasî ve askerî sansürler yaratarak basın ve haberleşme özgürlüğünü çiğnemesi ve Avrupa basınını ülkeye sokmaması;

10. Ülke içinde yönetsel bir kargaşa meydana getirerek can, mal ve ırz özgürlüğüne musallat bir takım çetelere arka çıkarak bunların neden oldukları kötülüklere katılması.

28 Ekim 1918

Divaniye Mebusu

Fuat

Kaynak: Osman Selim Kocahanoğlu (yay.), İttihat-Terakki’nin Sorgulanması ve Yargılanması (İstanbul, 1998).